Havo oqimini mexanik zatvor bilan to’xtatish usulidan foydalanib, tovush tebranishlari generatorini yasash mumkin. yetarli kuchga ega bo’lgan bunday havo oqimini shlangining uchi konussimon torayib boradigan ro’zg’or pilesosi yordamida hosil qilish mumkin. Pilesosdan tashqari generatorga ko’p aylanishlar soniga ega bo’lgan elektr motori (masalan, ventilyatorning motori), diametri 30 – 50 sm li tunuka yoki qattiq karton disk ham kerak

Normal holatda atomlar va molekulalarda musbat va manfiy zaryadlar yig’indisi nolga teng. Bunday ob’ektlar elektr jihatidan neytral deb ataladi va ular tabiatda anchagina. Biroq atom ham, molekula ham umuman har qanday jism ham elektr zaryadlariga egadir; ana shu zaryadlar elektr maydonini hosil qiladi. Ma’lum bir masofada joylashgan turli ishorali ikki zaryaddan tashkil topgan sodda neytral sistema zlektr dipol deb ataladi va r=gl vektordipol momenti bilan xarakterlanadi (rasmga q.). Vektor manfiy zaryaddan musbat zaryadga qarab yo’nalgan.

Agar yorug’lik nuri yo’liga ekran qo’yilsa, uning orqasida soya sohasi paydo bo’ladi. Tovushning yo’lini to’sish esa unchalik oson emas, uni devor orqasida turib ham eshitish mumkin, to’lqinning geometrik soya sohasiga kirib borishi difraksiya deyiladi. To’lqin uzunligi to’siqning o’lchamlari bilan taqqoslanarli bo’lganida difraksiya namoyon bo’ladi. Tovush to’lqinlarining uzunligi metrlar tartibida bo’ladi, shuning uchun to’siq chekkalaridan oson aylanib o’ta oladi. Suvning sirtida ham to’lqinlar difraksiyasini xuddi shu tarzda kuzatish mumkin. to’lqin uzunligi mikrometrning ulushlari tartibida bo’lgan yorug’lik difraksiyasini esa oddiy sharoitlarda kuzatish oson emas. Uzoq vaqt mobaynida yorug’lik nurlari hamma vaqt to’g’ri chiziqli tarqaladi, deb kelingan.

Bug’lanish—moddaning suyuq holatdan gazsimon (bug’simon) holatga o’tishi. U suyuqlikni gazdan ajratib turadigan ochiq, bo’sh sirtda, masalan, ochiq idish, suv havzasi sirti va h. k. sirtlarda yuz beradi. Bug’lanish har qanday temperaturada ham yuz beraveradi, lekin temperatura oshgan sari hamma suyuqliklarda ham u jadallashadi. Ayni modda massasi egallagan hajm bug’lanishda keskin kattalashadi.

1927 yilda ingliz botanigi R. Broun gul changining suvda muallaq yurgan zarralarini mikroskop orqali kuzatdi. Ko’rgan narsasi uni hayron qoldirdi. Bu haqda u shunday deb yozgan edi: «O’lchamlari juda kichik, uzunligi dyuymning to’rt ming biridan besh mingdan birigacha ulushicha kichik (ya’ni 5 — 6 mm), suvga botirilgan zarralar yoki donalar bilan ishlashda ularning ko’pchiligini harakatda. bo’lishini kuzatdim.