Protsesslarning yo’nalishini avvaldan aytib berish imkoni termodkinamika ikkinchi qonunining asosiy mazmunini tashkil etadi. Nemis fizigi R. Klauzius protsessning bir tomonlama kechishiga olib keluvchi cheklashni tahlil qilib S funksiyani kiritdi va uni entropiya deb atadi. Klauzius ta’rifida (1865) termodinamikaning ikkinchi qonuni shunday ifodalanadi:"O’zgarmas energiyaga ega sistemalarda o’z-o’zicha kechadigan protsesslarda entropiya hamisha o’sib boradi".

«Ulug’ italyan fizigi Enriko Fermi hozirgi zamon olimlari ichida alohida o’rinni egallaydi. Ilmiy tadqiqotlarda tor sohada ixtisoslashish tipik hol bo’lgan hozirgi vaqtda Fermi singari universal olimni ko’rsatish juda qiyin» – deb yozgan edi,

Taniqli fizik, O’zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi akademigi.

Melitopolda tug’ilgan. 1940 yilda Moskva Davlat universitetining fizika fakultetini tugatgan. 1944 – 1949 yillarda I.M.Gubkin nomidagi Moskva neft institutida, 1949 – 1962 yillarda sobiq ittifoq Fanlar akademiyasining P.N.Lebedov nomidagi fizika institutida ishlagan.

Rus fizigi va elektrotexnigi Emiliy Xristianovich Lens Derpt (hozirgi Tartu) shahrida tug’ildi. Derpt universitetida o’qidi, lekin o’qishni tugatmay, «Predpriyatiye» kemasida jahon bo’ylab uch yillik sayohatga jo’nadi. Kemada sayohat paytida yig’gan boy materiallari E.Lensga qator ajoyib geografik tadqiqotlar o’tkazishga imkon berdi. Ularning natijalariga qarab, 1828 yilda Lens Peterburg Fanlar akademiyasining ad’yunkti, 1834 yilda esa akademigi qilib saylandi va Fanlar akademiyasidagi fizika laboratoriyasini qaytadan qurishda faol ishtirok etdi. Bu yerda u elektr va magnetizm sohasidagi mashhur tadqiqotlarini boshladi. 

Ayni vaqtda ichki tuzilishga ega bo’lmagan eng kichik zarralar elementar zarralar deyiladi. O’tgan asrda atomlar elementar zarralar deb hisoblanar edi.