Fizika – eksperimental fan. Galiley, Nyuton va boshqa tadqiqotchilarning ishlarida uning quyidagi asosiy metodi tasdiqlandi: har qanday nazariyaning bashorati tajribalar bilan tasdiqlanishi kerak. XVII, XVIII va xatto XIX asrlarda ayni bir odamlar ham nazariy analiz o’tkazdilar, ham o’zlarining xulosalarini tajribada tekshirdilar. Biroq XX asrda bilimlarning juda tez to’planishi, texnikaning rivojlanishi, ilmiy-texnika revolyutsiyasi deb ataluvchi barcha narsalar shunga olib keldiki, natijada ham nazariya yaratishga, ham tajribalar o’tkazishga bir odamning kuchi yetmay qoldi.

Amerikalik fizik-olim Robert Vud to’g’risidagi bir hayotiy voqeada shunday hikoya qilinadi. Budning avtomobili chorrahadan qizil chiroqda o’tib ketganida uni to’xtatishsa, Vud o’z xatosini politsiyachiga Dopler effektini bahona qilib tushuntirgan ekan: harakatlanayotgan kuzatuvchi uchun manba yorug’ligining chastotasi o’zgaradi va shuning uchun svetofor unga yashil bo’lib ko’ringan emish. Politsiyachi ham anoyilardan emas ekan. U avtomobilning tezligi yorug’lik tezligiga yaqin bo’lgandagina chastota sezilarli darajada o’zgarishi mumkin ekanligini bilar, shuning uchun olim bilan talashib o’tirmay, tezlikni oshirgani uchun Vudni jarima bilan jazolab qo’ya qolgan ekan.

Rus fizigi, akademik, optika sanoatining tashkilotchilaridan biri.

Peterburgda tug’ilgan. 1900 yilda Peterburg universitetini a’lo baholar bilan tugalladi. Uch yildan so’ng shu universitetning o’qituvchisi bo’ldi. 1919 yilda fizika bo’limini tashkil qildi va vaqt talablariga mos tarzda fizikani o’qitishni tubdan o’zgartirdi.

Dmitriy Ivanovich Mendeleyev 1834 yilda Tobolskda mahalliy gimnaziya direktori oilasida tug’ildi. Mendeleyevlar uyi shaharning haqiqiy ma’naviy markazi edi – bu yerda Tobolskning ilg’or ziyolilari va surgunda yashayotgan dekabristlar yig’ilishar edi. Progressiv e’tiqodli kishilar bilan muloqotda bo’lish bo’lajak olimning dunyoqarashi shakllanishiga kuchli ta’sir qildi.

Agar kristallning elektron mikroskopda olingan fotosuratiga qaralsa, atomlarning davriy jonlashishi ba’zi joylarda buzilishini ko’ramiz. Atom tekisliklari ketma-ket keladi (suratda atom qatorlari—bu tekisliklarning chekkalari ko’rinib turadi). Biroq «ortiqcha» tekislik paydo bo’lganda ideal kristall struktura yo’qoladi.